İslamda Saç Sakal

Sünnet Rasulüllah Efendimiz (sav)`in tutunduğu yol, yaptığı, söyledigi ve begendigi olduğuna göre, bu sorunun cevabı için şunları bilmemiz yeterli olur, sanırım: “Onun saçları omuzlarına inerdi. (Bazen) kulak yumuşağına kadar inerdi.

Omuzlarına yaklaşırdı. Kulakları ile omuzları arasına ulaşırdı. Saçları ne kıvırcıktı ne de düz, ikisi arası dalgalıydı: (Bazen) kulaklarına ulaşmazdı. Toplu (gür) saçı vardı. Saçı gürdü ama omuzlarını örtecek kadar da değildi. Saçını dört belik yaptığı görülmüştü.

Ehl-i Kitap saçlarını olduğu gibi sarkıtırlar, müşrikler de ikiye ayırırlardı. Rasulüllah Efendimiz (sav) emredilmediği konularda ehli kitaba uymayı yeğlerdi. Bu yüzden saçını yarmadan sarkıttı, sonra da ikiye ayırdı ve ayırmayı emretti”(Buraya kadar verdiğimiz rivayetlerin hepsi Tabakat-i Ibn Sad`dan alınmıştır.

Sarkıtmayı, arkaya doğru, ikiye ayırmayı da, her iki tarafı örgü olacak şekilde, diye tarif eder. Zadü 1- Me`ad, I/175). Saçı başkalarına benzememek için değişik tutmayı emrederdi(Ali el-Müttaki, Kenzü`1-Ummal, VN/124 (18303) (Taberani`den)).

Kesilen saçın gömülmesini emrederdi. Herşey de… Hatta saçını tarama da sağdan başlamayı severdi.Sık sık saç taramayı yasaklamıştı ( Ebu Davud , teraccül 1; Tirmizi , libas 22; Nesai, zinnet 7; müsned, VI/68).

Kendisi de zaman zaman (aralıklı) tarardı . Saçın arkasını alıp önünü bırakmayı. Ya hepsini kesin veya hepsini bırakın, buyurmuştu (Ali el-Müttaki, age, VI/648 (17216)).

Kendisi de başının ya hepsini traş eder veya hepsini bırakırdı. Bir kısmını tıraş edip, bir kısmını bıraktığı olmazdı. Hac dışında saçının tamamını tıraş ettiğine dair sahih haber yoktur (Ibn Kayyim el-Cevziyye, Zadü 1-Me`ad, I/175-75).

Ahmed b. Hanbel başın tamamen tıraş edilmesini son derece mekruh görürdü. Ma`mer`in de mekruh gördüğünü söylerdi ve bu konuda Hz. Ömer`in sözüne dayanırdı. Ömer (ra) bir adama: “Eğer (başını) tıraşlı görürsem senin kafanı kırarım” demişti (Ahmed b. Hanbel. Kitabu`1-verai 181).

Saçını çok yağlardı (iyi bakardı) (Tirmizi, Semail 23). Bir defasında saçı dağınık birisini görmüştü de “bu adam saçını düzeltecek bir şey bulamaz mı?” diye buyurmuşlardı (Ebu Davud, libas H. no. 4062). Yahudi ve Hiristiyanlara benzememek için saçın boyanmasını emrederdi (Bu konudaki hadisler ve kaynakları için bk. Ali Nasif, et-Tac, NI/173 vd).

Görüldüğü gibi Rasulüllah Efendimiz müslümanlardan sabit bir saç şekli istememiş ve bu konuda da başkalarına benzememeyi esas almıştır. Imdi bir kişi Rasulüllah`a benzemek maksadıyla onun uyguladığı herhangi bir saç biçimini uygularsa bu konudaki sünneti yaşamış ve sevap almış olur.

Ama uygulamanın ruhunu (illetini) düşünüp şu anda Islam`ı hatırlatan bir tıraş biçimi benimser, bir başka ifade ile saçı konusunda da gayr-i müslimlere benzemezse (Allah`u a`lem) daha güzelini yapmış olur. Çünkü niyyet sağlam olsa dahi başkalarını hatırlatan, ya da Islam`ı hatırlatmayan bir saç biçimi, olsa olsa günah kazandırmamış olur, şeklen tebliğ sevabından mahrum kılar.

Sual: Köy düğünlerinde, oyun için, bir erkeğe kız elbisesi giydirip kaçırıyorlar. Kızlara da erkek elbisesi giydiriliyor. Böyle yapmak uygun oluyor mu?
CEVAP
Oyun için, şaka için de olsa, erkek zaruretsiz kadın elbisesi giymemelidir. Peygamber efendimiz, erkek kılığına girerek mızrak kuşanmış bir kadını görünce, (Erkeklere benzeyen kadınlara ve kadınlara benzeyen erkeklere Allah lanet etsin!) buyurdu. (Taberani)

Resulullah efendimiz, el ve ayaklarını kınalayıp kadınlara benzemeye çalışan birisini sürgüne göndermiştir. (Ebu Davud)

Bir hadis-i şerif meali:
(Ana-babasına asi olan, erkeklere benzemeye çalışan kadın ve deyyus Cennete giremez.) [Nesai]

Bu günahları veya başka büyük günahları işleyen bir kimse, eğer iman ile ölürse, günahlarının cezasını çektikten sonra Cennete girer.

Büyük günaha devam edenlerin, imanlı olarak ölmeleri zordur. Onun için her günahtan kaçmalıdır!

Erkeklerin saç uzatması
Sual: Erkeğin, kadınlar gibi saç uzatıp, toka, kolye, bilezik ve küpe takması caiz midir?
CEVAP
Kadınlara benzemek olur, kesinlikle caiz değildir. Bu konuda din kitaplarımızdaki bilgiler şöyledir:
Kadının ve erkeğin, tıraşta, giyinmekte karşı cinse benzemesi haramdır. (S. Ebediyye)

Erkeklerin yanak üzerine saç uzatarak, kadınlara benzemeleri haramdır. (Hadika)

Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Erkeğe benzemeye çalışan kadın, kadına benzemeye çalışan erkek bizden değildir.) [İ.Ahmed]

Benzemek niyeti olmasa da, erkeğin boynuna kolye, koluna bilezik ve kulağına küpe takması, kadınlara benzemek olur ve caiz değildir.

Favori bırakmak
Sual: S. Ebediyye’de, (Kadınlara benzemek için sakal kazıtmak, çeneyi kazıyıp, yanaklar üzerinde uzatmak haramdır. Kadınlara benzemeyi düşünmeyip, genç ve güzel görünmek için sakal kazımak mekruhtur) deniyor. Kulaklara kadar favori uzatmak da mekruh olur mu?
CEVAP
Favori uzatan kadınlara benzemiş olmaz. Kitapta, (Yanaklar üzerinde uzatmak) ifadesi geçiyor. Favori yüzde, sakal biten yerde oluyor. Sadece favoriye sakal da denmez, ama yine de favori uzatmak uygun değildir.

Erkeklerin, kadınlara benzemek niyetiyle omuzlarına kadar saçlarını uzatmaları veya Budist rahiplerine benzemek niyetiyle saçlarını tamamen kazıtmaları tahrimen mekruhtur. Böyle bir niyet olmazsa mekruh olmaz.

Karşı cins elbisesi giymek
Sual: Evde, namaz kılmak gibi herhangi bir ihtiyaç halinde, karı koca birbirinin elbisesini giymesi caiz midir, karşı cinse benzemek olur mu?
CEVAP
Caizdir, bir ihtiyaç için olunca mahzuru olmaz. Karşı cinse benzemek olmaz.